Als je een schenking of erfenis hebt gekregen, kan je gaan beleggen. Op je bankrekening krijg je geen rente en wie weet moet je zelfs rente betalen. Niet vreemd dat je op zoek gaat naar een manier om je vermogen te laten renderen. Maar hoe begin je met beleggen? Om te beleggen, heb je relevante kennis en ervaring nodig. Hoe bouw je dit op en waar loop je als beginnende belegger tegenaan?
Schenken om belasting te besparen
Veel vermogende ouders schenken aan hun kinderen om schenk- en erfbelasting te besparen. Dit start soms al vanaf de geboorte. Ouders hebben meestal geen vooropgezet plan om hun kinderen door de schenkingen ervaring met vermogen te laten opdoen. Sterker nog, hun kinderen kunnen pas vanaf een bepaalde leeftijd, bijvoorbeeld 30 jaar, zelf beslissingen over hun schenkingen nemen.
Schenken om te leren beleggen
Gelukkig zijn er ook ouders die willen dat hun kinderen leren om zelf besluiten te nemen en stapsgewijs leren beleggen. Als hun kinderen interesse hebben in beleggen is dat mooi. Regelmatig heb ik tieners ontmoet die met kleine bedragen op de beurs aan de slag gingen en dit echt leuk vonden. Als kinderen daarentegen volop bezig zijn met andere zaken (school, studie, de start van een carrière) en de interesse nog ontbreekt, dan leidt beleggen teveel af. In dat geval is mijn advies dat ouders hun kinderen meer tijd geven. De verantwoordelijkheid voor het geschonken vermogen kan altijd op een later moment worden overgedragen.
Geld verliezen door beleggen
De meeste ouders vinden het eng om hun (volwassen) kinderen zelf beleggingsbeslissingen te laten nemen. Stel dat ze een foute investering doen en geld verliezen! Ja, het is mogelijk met beleggen geld te verliezen en dat zal ook zeker gebeuren. Maar als ouders geloven dat het op lange termijn verstandig is om (een deel van) het familievermogen te beleggen, dan kunnen zij beter zorgen dat hun kinderen leren hoe ze dit goed moeten doen. Laat ze liever fouten maken met een klein deel van het familievermogen en zo leergeld betalen, dan dit leerproces uit te stellen tot de financiële belangen veel groter zijn.
Ervaring opdoen met beleggen
Een echtpaar had hun zoon jaarlijks een flink bedrag geschonken. Dit hadden ze hem nooit laten weten, omdat ze het belangrijk vonden dat hij eerst op eigen benen zou staan met een afgeronde studie, een baan en een eigen huis. Op zijn 24e vertelden zijn ouders hem over de jaarlijkse schenkingen. Hun zoon was uiteraard positief verrast en was blij dat hij zich nooit meer zorgen hoeft te maken over geld.
Kort daarna ging de zoon beleggen. Alles in overleg met zijn vader, want het geschonken vermogen stond nog steeds onder bewind. Zijn beleggingsheld is Warren Buffett, de zeer succesvolle Amerikaanse belegger. Buffett is een groot voorstander van indexfondsen. Deze fondsen geven iedereen de mogelijkheid om gemakkelijk tegen lage kosten te beleggen. Met deze wijsheid op zak, belegde de zoon zijn gehele schenking in een aantal aandelenindexfondsen. Op zich niet onlogisch want hij heeft het vermogen niet nodig, leeft van zijn salaris en heeft een zeer lange beleggingshorizon. Maar hij had nog helemaal geen beleggingservaring.
Het begon goed. De aandelenkoersen stegen en stegen. Met plezier volgde deze jonge belegger zijn portefeuille. In korte tijd steeg zijn vermogen meer dan 15%. Hij werd zo enthousiast dat hij ook zijn eigen spaargeld in aandelen ging beleggen. Het steeg nog verder door. Hij kreeg bijna het idee dat het onzinnig was om te werken, want van deze winst kon hij wel een paar jaar leven. Maar het sentiment op de beurzen veranderde: er kwamen tegenvallende kwartaalcijfers, er dreigde een handelsoorlog tussen de VS en China en de olieprijzen fluctueerden sterk. Dag in, dag uit daalde de waarde van zijn portefeuille. Zoon en vader hadden dagelijks contact: wat te doen? Eruit? Wachten? De zoon bleef zitten want hij stond voorlopig nog in de plus.
Op een dag werd het hem teveel. Hij merkte dat hij al dagen slecht sliep en op zijn werk dacht hij continu aan de portefeuille. Hij belde zijn vader en zei: ‘ik ga alles verkopen, nu heb ik nog geen verlies.’ Aldus geschiedde. Overigens is hij vrij snel daarna weer begonnen met de opbouw van zijn aandelenportefeuille. Beleggen is per slot van rekening een spel voor de lange termijn: als je nooit meer in de markt instapt, dan doe je uiteindelijk niet mee.
Tips voor de beginnende belegger
Er is online veel informatie beschikbaar over beleggen. Bijna alle Nederlandse banken hebben op hun websites informatie over beleggen. Helaas is het ook vaak verkapte reclame voor een specifieke belegging of dienst. Een goede bron online is Investopedia (Engelstalig): https://www.investopedia.com/
Als je liever een boek leest, dan zijn dit interessante boeken:
Beleggen voor dummies van Hendrik Oude Nijhuis en Peter Siks
De beleggingsillusie van Marius Kerdel en Jolmer Schukken
De intelligente belegger van Benjamin Graham
In kranten (FD, Telegraaf) en tijdschriften (een voorbeeld is Beleggers Belangen) wordt natuurlijk ook geschreven over beleggen. Denk maar aan artikelen over vastgoedbeleggingen, private equity en cryptocurrencies zoals Bitcoin.
De bekendste beleggingscategorieën zijn aandelen, obligaties, vastgoed en alternatieve investeringen (zoals private equity en hedgefondsen). Per saldo zijn er oneindig veel mogelijkheden om geld te beleggen. De meeste mensen begrijpen nog wel wat ze doen als ze een aandeel kopen in een bekend bedrijf. Het wordt moeilijker als een belegging niet meer zo herkenbaar is en je eigenlijk niet in een paar woorden kunt aangeven waar je je geld precies in hebt belegd. Als dat zo is, vraag je dan af of het verstandig is om op deze manier te beleggen.
Spreiden van je vermogen over meerdere beleggingen is belangrijk om je risico te verlagen. Als zich een mooie beleggingskans voordoet kan de verleiding groot zijn om daar een groot deel van het vermogen in te beleggen. Weersta deze verleiding. En als een van je beleggingen sterk in waarde is toegenomen en daardoor een groot deel van je vermogen is geworden, bouw deze positie dan af. Van winst nemen is nog nooit iemand armer geworden.
Veel beleggers laten hun liquiditeiten (anders gezegd: spaargeld) buiten beschouwing als ze naar hun beleggingsdepot kijken. Ze vergelijken het (niet gerealiseerde) rendement van hun beleggingen met de zeer lage rente op spaargeld. Dit is een denkfout: liquiditeiten zijn onderdeel van je totale vermogen. Liquiditeiten horen bij de vermogensverdeling en geven spreiding van het risico. Zo een label op de liquiditeiten als onderdeel van de portefeuille kan een belegger ook rust geven, zeker als de beurzen bewegelijk zijn in neerwaartse richting.
Kosten gaan af van je behaalde rendement. De beleggingskosten kunnen per bank, broker of vermogensbeheer erg verschillen en het loont de moeite om te vergelijken. Als je kosten per jaar 1% hoger zijn, dan heeft dit op lange termijn veel impact. Lees bijvoorbeeld wat de Vereniging voor Effectenbezitters VEB hierover schrijft: https://www.veb.net/beginnen-met-beleggen/kosten-van-beleggen-minimaliseren De VEB is overigens voor iedere particuliere belegger een goede bron voor informatie en kennis.
Mensen kunnen hun vermogen verliezen doordat ze zaken doen met onbetrouwbare partijen. Er worden fantastische rendementen voorgespiegeld en het lijkt allemaal betrouwbaar, maar niets is minder waar. Als je een voorstel krijgt om ergens geld in te investeren, doe dan onderzoek naar de aanbieder. Kijk bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) of de aanbieder een vergunning heeft. Als het aanbod te mooi klinkt om waar te zijn, dan is het meestal niet waar. Vraag je af waarom jij mag meeprofiteren van een fantastische deal als het zo gemakkelijk te verdienen is! Samengevat: bij twijfel niet doen.
Volledig in aandelen beleggen met beperkte beleggingservaring is voor de meeste beginnende beleggers niet goed voor de gemoedsrust. Dit kan echter wel de startsituatie zijn. De ouders hebben eerst jarenlang alle besluiten genomen en vervolgens dragen zij het stokje over. Het (volwassen) kind krijgt de verantwoordelijkheid voor een bestaande beleggingsportefeuille en niet een bankrekening met geld. De beleggingsportefeuille beweegt mee met de beurs. Niemand vindt het fijn om (op papier) geld te verliezen, maar de ene persoon kan er beter tegen een neerwaartse beurs dan de ander. Als je heel slecht tegen beleggingsverlies kunt, dan kan het een overweging zijn om je risicoprofiel te verlagen of zelfs te stoppen met beleggen.
Marijke Kuijpers
Meer informatie of advies?
Wilt u meer informatie over beginnen met beleggen, het opstellen van een beleggingsstatuut of de keuze van een passende adviseur, neem dan contact op met Marijke Kuijpers (marijke.kuijpers@guidato.nl of bel 06 83 20 26 88).
Guidato is een multi family office, opgericht in 2008. Wij adviseren, begeleiden, coachen ondernemers, familiebedrijven en erfgenamen. Als onafhankelijk rentmeester behartigen wij zowel uw financieel kapitaal als de belangen van uw familie. Wij helpen bij belangrijke transities van verkoop, bedrijfsopvolging en vermogensoverdracht.