In de huidige economische tijd kan het vanwege de lage waarderingen juist nu aantrekkelijk zijn om (een deel van) uw vermogen of bedrijf over te dragen naar uw kinderen. De Stichting Administratiekantoor (hierna StAK) wordt regelmatig gebruikt bij de overdracht van vermogen en bedrijfsopvolging tussen generaties. De ouders schenken de certificaten aan de kinderen en behouden zeggenschap over hun vermogen of bedrijf.
De kinderen worden certificaathouders en hebben alleen economische rechten (zoals dividend). Dat klinkt goed, maar heeft ook nadelen. In onze praktijk zien wij vaak dat de opkomende generatie onbedoeld niet voldoende of te laat wordt geïnformeerd en betrokken bij deze transitie. Zie het als kinderen die vermogen krijgen zonder een handleiding. Dit is wat je als ondernemer of eigenaar van een familiebedrijf nu juist niet wil. In deze blog gaan wij in op de rol van de StAK bij vermogensoverdracht, bedrijfsopvolging en familiebedrijven.
Gebruik de StAK om uw kinderen stapsgewijs wegwijs te maken met familievermogen.
Schenken, erven en bedrijfsopvolging
Een StAK kan worden benut om schenk- en erfbelasting te besparen door tijdens het leven stapsgewijs certificaten aan kinderen te schenken. Er wordt dan jaarlijks gebruik gemaakt van de bestaande fiscale schenkfaciliteiten. Door de overdracht komen toekomstige waardestijgingen en dividenden bij de kinderen terecht, waardoor toekomstige erfbelasting wordt bespaard.
De StAK is niet alleen nuttig bij schenken en erven. Ook bij een geplande bedrijfsopvolging wordt de StAK structuur gebruikt. Dit speelt bijvoorbeeld als één van de kinderen het bedrijf overneemt en de ouders hun andere kinderen niet willen benadelen. Alle kinderen krijgen vermogen in de vorm van geschonken of geërfde certificaten. Het kind dat opvolgt in de leiding van het bedrijf wordt de (mede) bestuurder van de StAK en heeft daardoor stemrecht en invloed. Alle kinderen hebben als certificaathouder recht op dividend.
StAK en familiebedrijven
Bij familiebedrijven met meerdere familiestaken als eigenaar, is een StAK belangrijk om slagvaardig besluiten te nemen en versplintering van het stemrecht te voorkomen. Iedere familiestaak kan een stem krijgen in het StAK bestuur. Aandachtspunt is zorgen dat er een oneven aantal stemmen is zodat de stemmen niet zullen staken. De StAK is een handig platform om de familie- en bedrijfsbelangen efficiënt en professioneel te organiseren.
Succesvolle vermogensoverdracht
Als belastingbesparing door jaarlijkse schenkingen van certificaten leidend is in de opzet van een StAK, ligt het gevaar van betekenisloze overdracht op de loer. Dit gebeurt als ouders hun kinderen wél de certificaten schenken, en níet de bijbehorende informatie geven. De opkomende generatie toont vervolgens weinig interesse. De kans dat dan het opgebouwde familievermogen succesvol in stand kan worden gehouden is beperkt. Zorg ervoor dat u als ouders een plan heeft om uw kinderen voor te bereiden op de kansen en verantwoordelijkheden van het vermogen. De structuur van de StAK biedt ruim voldoende mogelijkheden om uw kinderen stapsgewijs wegwijs te maken. Denk aan periodieke bijeenkomsten met agenda’s, notulen en uitleg over het vermogen. Uw kinderen kunnen daarbij (roulerend) een rol krijgen om hun betrokkenheid te vergroten.
De taak van het StAK bestuur is om de betrokkenheid van alle certificaathouders te onderhouden. Dat gebeurt onder andere door met elkaar volledig en tijdig te communiceren over de wederzijdse verwachtingen, vanuit zakelijk én familie-perspectief. Het bedrijf komt voor deze certificaathouders namelijk steeds verderaf te staan. Als het de bedoeling is om het eigendom van het familiebedrijf binnen de familie te continueren dan moet het bezit van de certificaten en de verbondenheid met het bedrijf voor alle certificaathouders aantrekkelijk zijn en blijven. Het StAK bestuur en de directie van het familiebedrijf zijn allebei verantwoordelijk om alle belanghebbenden te informeren over de visie, missie en strategie van de onderneming. Ook certificaathouders die niet in het bedrijf werken, dienen betrokken te blijven zodat zij hun vermogen met vertrouwen in het bedrijf laten zitten.
Aanbevelingen voor de vermogens- en bedrijfsoverdracht met een StAK
- Vermogen overdragen met behoud van zeggenschap brengt met zich mee dat wordt nagedacht over een leertraject van de opkomende generatie. Voorkom dat uw (klein)kinderen eigenaar worden van vermogen of een onderneming waar ze weinig (emotionele) binding mee hebben. Belastingbesparing is nuttig, maar denk bij het opzetten van de StAK al na hoe uw kinderen invulling willen en kunnen geven aan hun rol als certificaathouder.
- Eigendomsoverdracht is geen fiscale transactie of een datum waarop de notariële aktes zijn ondertekend. Het is een nieuwe start in de familie-eigendom die het verdient om bewust aandacht aan te besteden. Markeer zo een moment bijvoorbeeld met een familiediner.
- Voor uw kinderen kan een dilemma ontstaan tussen de loyaliteit aan het familiebedrijf en het volgen van hun eigen weg. Overdragers gaan regelmatig voorbij aan een dialoog met hun kinderen over dit belangrijke overdrachtsmoment. Kinderen kunnen daardoor rondlopen met allerlei vragen, onduidelijkheden in ouderlijke verwachtingen of zich zorgen maken over hun rol en verantwoordelijkheden rondom het bedrijf.
- De bedrijfsopvolging is een proces waarbij aandacht voor alle kinderen van belang is. Als een kind de leiding van de onderneming overneemt en alle kinderen eigenaar worden, bedenk dan vooraf hoe een eventuele uitkoop kan worden gefaciliteerd. Houd rekening met gevoelens van alle kinderen zodat achteraf geen verwijten ontstaan.
- Als er meerdere familiestaken eigenaar zijn van het familiebedrijf, denk dan tijdig na over de generatiewisseling. Wat is de rol van de familie bij het bedrijf? Hoe wordt gebruik gemaakt van de diversiteit van de opkomende generatie? Wat hebben zij nodig aan kennis en ervaring om hun familiestaak te vertegenwoordigen? En hoe verhouden de onderlinge staken zich tot elkaar met als doel het eigendom van het familiebedrijf te continueren?
- Als iedere familiestaak een StAK heeft, dan kan per familie vooraf worden overlegd over te nemen besluiten. Het besluit per familiestaak wordt meegenomen in de vergadering van de overkoepelende StAK. Op dat niveau kan vervolgens goede strategische besluitvorming plaatsvinden.
- Het benoemen van geschikte, competente personen in de StAK betekent nog niet dat zij goed met elkaar kunnen samenwerken. Het regelmatig bijeen komen en proactief betrekken bij belangrijke onderwerpen draagt bij aan een goede samenwerking.
- Als een kind een rol als bestuurder in de StAK vervult, vraag aan de andere kinderen welke rol zij (eventueel) willen spelen bij het vermogen of in de familie. Dit draagt bij aan de goede verstandhouding in het gezin/familie.
StAK en Guidato
Veel DGA’s en familiebedrijfeigenaren zijn druk met hun ondernemerschap. Om het levenswerk en familievermogen goed voort te zetten, is het slim om voor de vermogens- of bedrijfsoverdracht een doordacht plan te hebben. Gesprekken met de opkomende generatie en het organiseren van familiebijeenkomsten over de eigendomsoverdracht leggen de basis voor verantwoord eigenaarschap.
Wij hebben ervaring als StAK bestuurder en het inrichten van het StAK met aandacht voor familiezaken en ondernemerschap. Wij helpen u en uw familie graag met het begeleiden van het proces van betekenisvolle vermogensoverdracht en bedrijfsopvolging.
Meer informatie of advies?
Wilt u advies over hoe u uw vermogenszaken het beste kunt organiseren, neem dan contact met ons op. Wij hebben een quick scan om te bepalen of een SFO voor u een passende oplossing is. Als u een single family office wilt starten om de continuïteit van uw opgebouwde vermogen te borgen, dan kunnen wij u adviseren bij het opzetten en/of zorgen voor controle en achtervang van uw SFO-directeur.
Guidato is een multi family office, opgericht in 2008. Wij adviseren, begeleiden, coachen ondernemers, familiebedrijven en erfgenamen. Wij zijn achtervang bij een aantal single family offices om de professionaliteit en continuïteit van het SFO te garanderen. Als onafhankelijk rentmeester behartigen wij zowel uw financieel kapitaal als de belangen van uw familie. Wij helpen bij belangrijke transities van verkoop, bedrijfsopvolging en vermogensoverdracht.