Vermogensregie

Wat kan ik doen om mijn vermogenszaken goed te regelen?

Het hebben van een vermogen leidt tot allerlei documenten, op papier en digitaal. Het opzetten van een goede administratie is de beste start om vermogenszaken goed te regelen. Zorg bij digitale opslag dat de informatie goed is beveiligd met moeilijk te raden wachtwoorden en bij voorkeur met dubbele authenticatie. 

Om een oordeel te vormen of u het goed heeft geregeld, is het belangrijk om twee vragen te stellen: 
– Wat is de samenstelling van mijn vermogen nu en komt dit overeen met mijn wensen en doelen? 
– Wat gebeurt er met het vermogen als ik nu wilsonbekwaam word of overlijdt?

Als u deze twee vragen naar tevredenheid kunt beantwoorden, dan heeft u uw vermogenszaken vooralsnog goed geregeld. Als u er niet uitkomt, aarzelt u dan niet om contact met ons op te nemen. 

Wat is vermogensregie?

Bij het aanbieden van diensten aan vermogende particulieren worden veel Engelse termen gebruikt: private banking, wealth management, estate planning en family office. Vaak wordt gezocht naar Nederlandse woorden om de diensten te omschrijven. Vermogensregie is een alternatief woord voor family office dienstverlening. 

Het belangrijkste doel van vermogensregie is zorgen dat de vermogende particulier zijn persoonlijke doelstellingen met het vermogen kan bereiken. Die doelstellingen zijn voor iedereen anders waardoor vermogensregie altijd maatwerk is. 

Vermogensregie wordt uitgevoerd door een professionele partij, zoals een family office, bank of accountantskantoor. De kernactiviteiten zijn van administratieve, financiële, fiscale, juridische en beleggingstechnische aard. Aanvullend kan de vermogensregisseur diensten aanbieden om de familie te begeleiden en te ondersteunen. Voorbeelden zijn conciërgediensten, vermogensvoorbereiding van de kinderen (educatie van de next generation) en beveiliging. Sommige werkzaamheden voert de vermogensregisseur zelf uit en andere activiteiten worden uitbesteed aan andere experts met de benodigde kennis en ervaring.  

Voor wie is vermogensregie interessant?

Een vermogen heeft allerlei voordelen en brengt verantwoordelijkheid met zich mee. De eigenaar dient regelmatig besluiten te nemen zodat het vermogen in stand blijft of wordt aangewend zoals hij/zij wenst bij leven en na overlijden. 

De meeste vermogende particulieren realiseren zich dat zij onvoldoende deskundig zijn om alle belangrijke beslissen te nemen. Ook ontbreekt het vaak aan tijd en interesse om zelf bezig te zijn met vermogenszaken. Zij roepen de hulp in van allerlei adviseurs die ieder vanuit hun eigen vakgebied advies geven. Vervolgens is het essentieel om de adviezen op waarde te schatten en samenhang aan te brengen. Het doorgronden van een advies vergt specifieke kennis en ervaring. Hier zorgt de vermogensregisseur voor de oplossing.  

Een vermogensregisseur adviseert en begeleidt de vermogende persoon en zijn/haar familie bij deze besluitvorming. In deze rol behartigt de vermogensregisseur de belangen van zijn cliënt en zorgt dat de experts optimaal met elkaar samenwerken. Dit voorkomt verkokering van adviezen. Door de coördinatie van een vermogensregisseur ontstaat een samenhang tussen de adviezen van de verschillende adviseurs. De persoonlijke omstandigheden, voorkeuren, wensen en doelen van de cliënt zijn voor de vermogensregisseur leidend. 

Welke adviseurs zijn betrokken bij vermogensregie?

De meest voorkomende adviseurs die nodig zijn bij vermogensregie zijn: 
– beleggingsexpert (beleggingsadviseur of vermogensbeheerder)
– accountant/boekhouder
– fiscalist
– juridisch adviseur/notaris

Welke experts verder nodig zijn om de vermogensregie goed uit te voeren, is mede afhankelijk van de samenstelling van het vermogen. Als het vermogen wordt belegd in private equity en vastgoed, dan zal vaak met experts op die vakgebieden worden gewerkt. 

Waar moet ik op letten bij het kiezen van een vermogensregisseur of family officer?

Vermogensregie is maatwerk en iedere aanbieder van vermogensregie heeft zijn eigen manier van werken en verdienmodel. Welke partij het beste bij u past is mede afhankelijk van hoe uw vermogen is samengesteld (complexiteit), uw familieomstandigheden en uw persoonlijke wensen en doelstellingen. 

Om te beginnen is het belangrijk dat u vertrouwen heeft in het bedrijf en de vermogensregisseur waarmee u zaken doet. Om uw gevoel meer te onderbouwen, kunt u referenties vragen bij de partij zelf of navraag doen in uw omgeving; welke ervaring hebben zij met de betreffende vermogensregisseur?

Daarnaast is belangrijk om te bepalen welke verwachtingen u heeft en wat hij/zij voor u uit handen gaat nemen. Stel dat uw vermogen complex is, omdat het bestaat uit verschillende vennootschappen, internationale structuren of sommige vermogensonderdelen in handen zijn van meerdere eigenaren. Uw vermogensregie partij zal over relevante kennis en ervaring moeten beschikken om uw belangen goed te kunnen behartigen. Bij een vermogen zijn vaak allerlei experts actief betrokken, zoals een accountant, fiscalist en notaris. Het coördineren en monitoren van alle activiteiten van de experts is dan een belangrijke taak van de vermogensregisseur of family officer. 

U wilt zich er uiteraard van verzekeren dat alle werkzaamheden naar behoren worden uitgevoerd. Om die reden is het belangrijk om de door u gewenste vermogensregiediensten vast te leggen in een overeenkomst. U spreekt daarin onder andere af welke werkzaamheden periodiek en eenmalig worden gedaan, hoe er aan u wordt gerapporteerd en welke vergoeding u betaalt. De vergoeding kan gebaseerd zijn (1) op het aantal uren dat periodiek (meestal maandelijks) wordt besteed; of (2) op een percentage van het vermogen, zoals dit ook bij vermogensbeheer gebruikelijk is; of (3) een vast bedrag voor een eenmalig of specifiek project. 

Als u nog geen ervaring heeft met een vermogensregisseur kunt u overwegen om te starten met een specifiek project. Denk bijvoorbeeld aan de selectie van een nieuwe bank of vermogensbeheerder of het opzetten/wijzigen van de juridische structuur. Zo kunt u kijken hoe de samenwerking verloopt. Als dit goed werkt, kunt u de dienstverlening uitbreiden en als het niet naar wens is, dan stopt de samenwerking na het project. 

Wat is wealth management?

De letterlijke vertaling van wealth management is vermogensmanagement. Het is een term die meestal wordt gebruikt binnen private banking. De meeste private banks delen hun cliënten in naar omvang van het vermogen dat ze bij de bank hebben ondergebracht. Voor ieder vermogenssegment biedt de bank vervolgens een passende dienstverlening aan. Het segment wealth management refereert meestal aan de cliëntgroep met het grootste vermogen. Per private bank is er een vermogensgrens om tot dit topsegment te worden toegelaten. De Zwitserse en Amerikaanse private banks hanteren voor het segment Wealth Management een groter vermogen dan de Nederlandse. 

Een private banking afdeling Wealth management biedt diensten voor de zeer vermogende particulieren. De vermogenssituatie van deze cliënten is meestal complexer: ze bezitten, naast hun beleggingsvermogen bij de bank, onroerend goed (vakantiehuizen of beleggingsvastgoed) en bedrijfsvermogen. Dit betekent dat de aanbieder (een private bank of vermogensbeheerder) naast beleggingsdiensten graag ook wil adviseren over relevante juridische en fiscale aspecten. De belangrijkste redenen voor een private bank om een bredere dienstverlening aan te bieden zijn:
(1) beter inzicht in het totale vermogen van de cliënt en daarmee inzicht in acquisitiemogelijkheden;
(2) mogelijkheid om andere toegevoegde waarde te leveren, onafhankelijk van de beleggingsperformance; en
(3) kans om een betere persoonlijke relatie op te bouwen zodat cliënten loyaal blijven.  

Hoe selecteer ik een private bank of vermogensbeheerder?

Het kiezen van een partij die het vermogen gaat beheren of daarover beleggingsadvies gaat geven, is een serieuze zaak. U kunt overwegen om een vragenlijst op te stellen die u naar een aantal banken en vermogensbeheerders stuurt. Deze vragenlijst zorgt dat u appels met appels gaat vergelijken, omdat u de antwoorden gemakkelijker kunt vergelijken en een bepaalde score kunt toekennen. Family offices, bij voorkeur de kantoren die zelf geen vermogen beheren, kunt u ook inschakelen bij de selectie van een bank of vermogensbeheer. Zij hebben ervaring met het stellen van juiste vragen via goede vragenlijsten en het beoordelen van de antwoorden. Let op dat voor het begeleiden van dit proces hun vergoeding niet afhankelijk is van de keuze die u maakt. 

Welke soort contracten heeft een (private) bank voor beleggingen?

De meeste banken hebben voor beleggingsdienstverlening twee keuzes: vermogensbeheer en beleggingsadvies. De derde mogelijkheid is een execution only overeenkomst (letterlijk: alleen uitvoeren). 

Bij vermogensbeheer geeft de cliënt een mandaat om zonder voorafgaande toestemming voor zijn/haar rekening en risico te beleggen. Achteraf wordt er door de vermogensbeheerder verantwoording afgelegd over het gevoerde beleid. Er wordt onder andere gekeken hoe het rendement van het vermogensbeheerdepot zich heeft verhouden tot een relevante maatstaf (benchmark). 

Bij beleggingsadvies wordt de cliënt gebeld met een advies om een belegging te kopen of te verkopen. De cliënt is niet verplicht het advies op te volgen. De prestaties van de portefeuille kunnen ook periodiek worden besproken. 

Execution only zullen private banken niet actief aanbieden. Execution Only wordt meestal aangeboden bij internet brokers waar particuliere beleggers zonder advies zelf hun aan- en verkoopopdrachten doorgeven. 

Hoeveel private banken heb ik nodig als ik een groot vermogen heb?

Hoeveel banken een vermogende particulier kiest is een persoonlijke keuze. Sommige mensen vinden het belangrijk om te behoren tot de groep “grootste cliënten” omdat zij verwachten dat ze dan de beste dienstverlening krijgen. Andere mensen vinden het veel belangrijker om contacten te hebben met veel beleggingspartijen om zo goed geïnformeerd te zijn. De ene strategie is niet beter dan de andere. Overwegingen die een rol spelen bij het kiezen van het aantal partijen, zijn:
Banken en vermogensbeheerders hebben ieder hun eigen beleid. Door met meer partijen zaken te doen, profiteert u van meer kennis en expertise en kunt u vergelijkingen maken. 
Hoe groter het vermogen, hoe betere tarieven u kunt krijgen. Door teveel spreiding kunt u eventueel uw kostenvoordeel verliezen. 
Iedere extra bank of vermogensbeheerder leidt tot meer administratie. 

Hoe weet ik of ik zaken doe met een betrouwbare partij?

In Nederland zijn aanbieders van beleggingsdiensten verplicht om een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) te hebben. U kunt op hun website opzoeken of de aanbieder een vergunning heeft. 
In aanvulling op deze eerste check, is het goed om op internet nadere informatie over de aanbieder op te zoeken. Zo komt u er achter hoe er eventueel over hen geschreven in de (financiële) media. Als er klachten zijn of hun reputatie laat te wensen over, dan is er een grote kans dat u daar op internet iets over vindt. Kijk ook op de website van de aanbieder om hun historie en de achtergrond van de directie te achterhalen. Via LinkedIn kunt u een check doen op de belangrijkste medewerkers: waar hebben zij eerder gewerkt, met wie zijn zij verder verbonden? Mogelijk zijn er connecties met uw eigen netwerk en kunt u navraag doen over de ervaringen van anderen.  

Hoe kan ik beginnen met beleggen?

Voordat een particulier kan starten met beleggen, moet er altijd een procedure worden doorlopen. De bank of aanbieder van beleggingsdiensten is wettelijk verplicht om vooraf een cliëntenonderzoek te doen, te voldoen aan de informatieverplichtingen en een geschiktheidstoets uit te voeren. De informatieverplichting en geschiktheidstoets zijn erop gericht om particuliere beleggers te beschermen. 

Cliëntenonderzoek 

Het cliëntenonderzoek komt voort uit de Wwft (Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme). Het gaat om het vaststellen van de identiteit van de cliënt, het verifiëren van de uiteindelijk belanghebbende van de cliënt (de zogenaamde UBO) en het vaststellen van de herkomst van het vermogen. 

Informatieverplichtingen

Op grond van MiFID I (Markets in Financial Instruments Directive, ingevoerd in 2007) moet voorafgaand aan de dienstverlening aan de (potentiële) cliënt correcte, duidelijke en niet-misleidende informatie worden verstrekt over de wijze van dienstverlening, de kosten en de risico’s. MiFID II (ingevoerd in januari 2018) scherpt de regels verder aan. De beleggingsadviseur moet de klant geruime tijd voorafgaand aan het advies informeren:
of het advies op een brede dan wel beperktere analyse van de markt is gebaseerd;
of er een periodieke geschiktheidstoets zal plaatsvinden en zo ja, wat dat inhoudt.

Geschiktheidstoets

Een beleggingsadvies moet passen op grond van de verkregen informatie van de klant (regelgeving MiFID I). Na invoering van MiFID II moet die passendheid ook aangetoond worden door een ‘geschiktheidstoets’ en worden vastgelegd in een zogenaamd ‘geschiktheidsrapport.’ In dat geschiktheidsrapport moeten onder andere de specificaties van het verleende advies worden vastgelegd en hoe het advies aan de voorkeuren, beleggingsdoelstellingen en andere kenmerken van de klant beantwoordt.

Voor beleggers die zonder advies (dus op ‘execution only basis’) complexe financiële instrumenten willen afnemen, is er onder MiFID 2 ook een passendheidstoets. In dat geval moet de beleggingsonderneming nagaan of dat product wel past bij de betreffende belegger. Dat zal over het algemeen alleen bij een ervaren belegger het geval zijn. 

Hoe zorg ik dat mijn partner weet hoe ik mijn vermogenszaken heb geregeld?

Het gemakkelijkste is om uw partner meer te betrekken bij uw vermogenszaken. U kunt zorgen dat uw partner alle adviseurs waarmee u zaken doet een keer persoonlijk ontmoet. Een aandachtspunt kan zijn dat uw partner minder kennis en ervaring heeft met vermogenszaken. 

U kunt aanvullend een overzicht maken waarin u in hoofdlijnen beschrijft wat er moet gebeuren als u wilsonbekwaam wordt of overlijdt. In datzelfde document kunt u aangeven waar uw partner op moet letten bij het nemen van besluiten zodat voor hem/haar de belangen en uw overwegingen helder zijn. Samengevat: om het familiekapitaal goed te kunnen beheren zal het uw partner helpen als er tijdig openheid en duidelijkheid is.

 De Wwft is per 1 augustus 2008 in werking getreden. Met de invoering van de Wwft werden de Wet identificatie bij dienstverlening (Wid) en de Wet melding ongebruikelijke transacties (Wet MOT) samengevoegd. De inwerkingtreding van de Wwft diende ter implementatie van de Europese richtlijn tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme (de derde anti-witwasrichtlijn).